درخت انبه خاص شبه جزیرهٔ هند، پاکستان، بنگلادش و آسیای جنوبشرقی است. این درخت امروزه در بسیاری از کشورهای گرمسیری پرورش داده شده و در سراسر دنیا صادر میشود. میوهٔ انبه علاوه بر مصرف خوراکی، آشپزی و آبمیوهگیری، به عنوان طعمدهنده، رنگدهنده و عطر کاربرد دارد. برگهای درخت انبه نیز مورد استفادههای زینتی قرار میگیرد.
درخت انبه قد بلندی دارد و ممکن است به ۳۵ تا ۴۰ متر برسد. قطر قسمت شاخ و برگدار آن نیز میتواند به ۱۰ متر برسد. عمر این درخت طولانی است و برخی از درختهای انبه با وجود ۳۰۰ سال سن هنوز میوه میدهند.
رنگ برگهای درخت انبه در ابتدا و پس از جوانه زدن نارنجی مایل به صورتی است، که با گذشت زمان به رنگ قرمز تیره، و سپس سبز تیره در میآید. شکوفههای انبه کوچک و سفیدرنگ به صورت خوشههای ۱۰ تا ۴۰ سانتیمتری هستند. هر شکوفه ۵ گلبرگ، ۵ کاسبرگ و ۵ پرچم دارد، و رایحهای همچون موگهٔ بهار دارد.
درخت انبه از سال چهارم یا پنجم بعد از کاشت شروع به میوه دادن می کند و بعد از ۸ سال میزان تولید آن افزایش می یابد. درخت انبه در ۲۰ سالگی به رشد کامل می رسد. معمولا از گلدهی تا زمان رسیدن میوهها حدود ۳ تا ۶ ماه طول میکشد.
وزن انبهها میتواند بین ۵۰۰ گرم تا ۲٫۵ کیلوگرم باشد. رنگ و اندازهٔ انبههای رسیده با توجه به محیط و نور متغیر است. میوهٔ رسیده میتواند زرد، نارنجی، قرمز یا سبز باشد. به هنگام رسیدن میوهها بوی شیرهٔ ملایمی میدهند و با فشار ملایمی فرومیروند.
هر درخت باید در سال بین ۲۰۰ تا ۵۰۰ عدد میوه تولید نماید. بعضی از ارقام در سال می توانند ۱۰۰ عدد میوه تولید نمایند. از نظر تولید، ارقام انبه نظم و هماهنگی ندارند.
در وسط میوه انبه، هستهٔ درشتی است که با توجه به نوع درخت میتواند صاف یا دارای رشته و فیبرهایی در گوشت میوه باشد. گوشت میوه به رنگ زرد تیره و شیرین است. طعم انبه ها با توجه به گونهشان بسیار متفاوت است. به علاوه، با توجه به نوع میوه یا این که بیش از حد رسیده باشد، گوشت آن میتواند صاف یا رشتهرشتهای باشد.
درخت انبه نیاز به محلی آفتابی و یا زهکشی خوب و خاک عمیق دارد. در اوایل کشت درخت نیاز به قیم دارد و در شرایط مناطق گرم و خشک در سالهای اول نیاز به (درختان) سایبان دارد. باید زهکشی هوایی خوبی داشته باشد. زمان کشت در واقع رکود نهال است و معمولا در حدود 18 ماهگی در محل اصلی کشت می شوند. کشت در اوایل بهار پس از رفع خطر سرما که ضمناً درخت بتواند قبل از رسیدن به تابستان به اندازه کافی ریشه تولید کند و مستقر شود.
اضافه کردن مواد آلی به خاک محل کشت، کم کردن برگها برای کاهش تبخیر، جلوگیری از کاهش رطوبت خاک با پوشاندن اطراف نهال با مالچ (مثلا با پوشش پلاستیکی سیاه برای آبیاری قطره ای) روش خوبی است. در نواحی خیلی گرم مالچ طبیعی بهتر است. حفاظت از باد با استفاده از بادشکن و همچنین استفاده از قیم مفید است.
جوانههای انبه نیازمند روشنایی هستند، اما نه نور مستقیم خورشید؛ به عبارت دیگر اولین گزینه برای رشد درخت انبه فراهم کردن نور زیاد برای جوانهها است.
گیاهان میوه انبه در هر 24 ساعت نیازمند حداقل 6 ساعت روشنایی هستند. البته هشیار باشید که اگر نهالی را گرفته باشید و نمی دانید که در چه موقعیت نوری رشد کرده است توصیه ما به شما این است که آرام آرام نهال را با روشنایی مستقیم خورشید روبرو کنید.
نهال هایی که در سایه و نصف سایه رشد کرده اند به علت برگ هایی با سطح نازک تر به حساسیت به نور خورشید دارند و گرفتار سوختگی شده اما اگر آرام آرام با روشنایی مستقیم رو به رو شوند این سوختگی برایشان اتفاق نخواهد افتاد. جاهایی که برای روشنایی شرایط معقولی را دارا نیستند باعث می شوند که گل ها و انبه های نو این گیاه بیشتر بریزند و انبه زیادی بر روی درخت تولید نمی گردد.
آبیاری درخت انبه را منظم و به روش صحیح انجام دهید. انبه مانند بسیاری از میوههای گرمسیری، در درههای متناوب خشک و مرطوب رشد میکند. دانه بهطور منظم نیاز به رطوبت دارد تا جوانه بزند.
میزان آب موردنیاز انبه mm 1700-1100 در سال است. حداقل آب برای تولید تجارتی mm 635 است اما به علت تحمل بالای درخت،حتی در mm 300 نیز زنده می ماند. آبیاری در فصل گرم و در مناطق خشک بایستی انجام گیرد. بسته به شرایط خاک و اقلیم آبیاری در فواصل یک تا دو هفته تا موقعی که میوه برداشت شود انجام می گیرد.
زمان مهم برای آبیاری در طی رشد و نمو میوه است و کمبود آب می تواند موجب کاهش محصول شود. سیستم آبیاری بارانی نیز خوب بوده است. پس از برداشت میزان آبیاری کاهش می یابد و فقط از پژمردگی جلوگیری می شود.آبیاری پس از 1 تا 2 ماه افزایش می یابد تا گلدهی و رشد جدید تشویق شود.
برای کاشت درخت انبه خاک را با کود گیاهی مغذی کنید؛ اگر میخواهید در گلدان، دانه انبه بکارید خاک باید با زهکشی بسیارعالی باشد.
از خاکهای سنگین و خیلی مرطوب باید اجتناب شود. PH بین 5/7-5/5 مطلوب است. انبه مقداری به خاکهای قلیایی متحمل است. برای رشد خوب نیاز به خاک عمیق برای تأمین رشد گسترده ریشه دارد. برای تغذیه صحیح استفاده از نمونه های برگی درست قبل از گلدهی از فلاش آخر رشدی که بالغ شده است استفاده می شود. در درختان بالغ g700 N، g400 p_2 o_5، 750g k_2 o برای هر درخت در سال مصرف می شود که در 4 قسمت در سال داده می شود. محلول اوره 4% روی برگها در افزایش محصول و کیفیت برخی ارقام موثر بوده است.
کود دادن به درخت انبه باید منظم و به صورت یک بار در ماه حتی در زمستان انجام گیرد. به صورت کلی گیاه میوه انبه نسبت به کود دهی بالا دچار پژمردگی برگ خواهد شد.
درخت انبه عمدتاً به عناصر پرمصرف (نیتروژن، فسفر و پتاسیم ) و کم مصرف (آهن، مس، روی و بور ) نیاز دارد. نیتروژن حیاتی ترین عنصر بوده و بایستی در زمان و مقدار معین مصرف شود. غلظت و زمان نامناسب استفاده از نیتروژن، اثرات منفی بر عملکرد خواهد داشت
با توجه به تجزیه خاک و برگ و بروز علایم کمبود در درخت، نوع عنصر مورد نیاز مطابق جدول 7 مشخص
می شود .لازم به ذکر است عناصر پرمصرف شامل نیتروژن، فسفر ،پتاسیم، کلسیم، منیزیم و گوگرد و عناصر کم مصرف شامل آهن، مس، روی، منگنز و بور هستند .جهت افزایش رشد رویشی مقدار نیتروژن مورد نیاز به سه بخش تقسیم شده و در سه مرحله توزیع می شود